Welke richting je op Nieuw Zuid ook uitkijkt, overal zie je groen. Aan de kant van het Vlinderpaleis werd onlangs het eerste stuk van een gloednieuw park van 6 ha geopend. Aan de overzijde wordt binnenkort het nieuwe Kaaipark aangelegd en ook de Gedempte Zuiderdokken worden omgetoverd tot een nieuwe oase van groen. Tel daar de vele groene zones op de site zelf bij en je ziet meteen dat Nieuw Zuid de groenste buurt van de stad is. Daar plukken niet enkel de bewoners de vruchten van, ook de stedelijke fauna moet er wel bij varen.
Triple Living investeert namelijk niet enkel in duurzame en kwaliteitsvolle woningen voor mensen. In samenwerking met landschapsarchitect Bas Smets en de Mechelse stadsimkerij Nectarist verspreidt de projectontwikkelaar van Nieuw Zuid ook insectenhotels over de site. “Initieel wilden we bijenkorven plaatsen”, zegt Kristof Schellekens, woordvoerder van Triple Living. “Praktisch was dat niet haalbaar. De meest geschikte plekken liggen immers op privédomein. Ook naar veiligheid toe was het niet ideaal: je moet afstand kunnen houden van een bijenkorf en je moet ervoor zorgen dat de korven niet gestolen worden. Raar maar waar, dat gebeurt regelmatig.”
Geen honing van Nieuw Zuid
“We hebben daarom gekozen voor kleine, duurzame insectenhotels, die we verspreiden over de site. Naar eigen uniek ontwerp, zodat ze passen binnen het architecturale karakter van de buurt. Honing zullen we niet kunnen maken. Insectenhotels zijn vooral voor solitaire bijen. Die verzamelen maar net genoeg nectar voor hun eigen noden.”
“Momenteel zijn er al vier geïnstalleerd. Dat mogen er wat ons betreft in de toekomst nog veel meer worden. Elk van de insectenhotels komt er in samenspraak met stad Antwerpen en we werken ook nauw samen met Bas Smets, die het landschap van Nieuw Zuid heeft uitgetekend. Voor de concrete uitwerking van de insectenhotels doen we een beroep op de expertise van Nectarist.”
Bijen en insecten nodig voor de buurt
“Om een groene buurt als Nieuw Zuid groen te houden, zijn waardevolle bestuivers nodig”, legt Johan De Vleeshouwer van Nectarist uit. “Solitaire bijen, zoals de rosse metselbij of de gehoornde metselbij, maar ook andere insecten zoals vlinders en hommels zijn enorm belangrijk voor de bestuiving van bloemen en planten in de buurt. Omdat woningen almaar beter afgewerkt en geïsoleerd worden, hebben insecten het steeds moeilijker om een geschikte nestplaats te vinden. Deze duurzame hotels helpen hen echt heel hard. Je kan ze in zekere zin zien als appartementsgebouwen voor insecten.”
“Weet je, alle bestuivers hebben het tegenwoordig moeilijk. Dat komt vooral door de verschraling van het landschap. De biodiversiteit in Vlaanderen wordt almaar kleiner. Ook het gebruik van bestrijdingsmiddelen speelt een rol. Gelukkig mogen overheden geen gebruik meer maken van giftige stoffen voor het onderhoud van het openbare domein. De parken en tuinen in steden zijn echte oases geworden voor bijen en andere insecten, want steden blijven groeien, en de habitat van veel dieren, niet alleen insecten, staat onder druk.”
Bonte stedelijke vegetatie
“Daarom is het ook belangrijk dat er zoals op Nieuw Zuid geïnvesteerd wordt in bloemenweides met veel variatie, waar insecten een heel seizoen lang voedsel vinden. Voorjaarsbloeiers zoals krokussen en paasbloemen zorgen voor voedsel als de bijen net uit hun winterslaap komen, maar je hebt ook laatbloeiers nodig om de droge zomer te overbruggen. Weet je dat het kappen van één grote boom en ware ineenstorting betekent voor het voedselaanbod van bijen en vlinders? In dat opzicht zijn de honderden bomen die hier al geplant werden een godsgeschenk van de natuur.”
Dat de groenruimte op Nieuw Zuid een rijke biotoop voor vlinders en bijen vormt, is de verdienste van landschapsarchitect Bas Smets. Hij tekende het landschap uit en bepaalde onder meer de kruidenvegetatie in de wadi’s en de groenperken. Die bestaat uit een mix van plantjes, zoals bijvoorbeeld de vlier of kroonwikke, maar je vindt er ook verschillende boomstekken. “De mix zorgt ervoor dat er gedurende verschillende momenten van het jaar plantjes in bloei staan”, legt Smets uit, “maar de gevarieerde beplanting zorgt tegelijkertijd voor een beter doorwortelde bodem die op lange termijn waterdoorlatend blijft. De hoog opgaande vegetatie draagt ook bij tot de stedelijke biodiversiteit en de aanwezigheid van verschillende gradiënten van de wadi (nat-droog, hoog-laag, zon-schaduw) creëert een gevarieerde habitat.”
