Als je de wijk Nieuw Zuid bezoekt, dan word je verwelkomd door een groene zone met speeltuin, planten en wadi’s. Dwars erdoorheen leidt een gezellig wandel- en fietspad, het Edith Kielpad, je naar de populaire lunchplek Barchel. Wie was de vrouw die haar naam aan deze “toegangspoort” van Nieuw Zuid gaf? Duik even mee de geschiedenis in.
Belangrijke rol in de Vlaamse filmgeschiedenis
Edith Kiel mag dan wel een geboren Duitse zijn, toch speelde ze een enorm belangrijke rol in de Vlaamse filmgeschiedenis. Begin jaren ’30 bracht de liefde haar naar ons land: nadat ze in Berlijn haar man Jan Vanderheyden leerde kennen, volgde ze hem naar Antwerpen. Kiel werd er scenariste, regisseur en producer van heel wat Vlaamse komedies en volkse films. In 1934 schreef ze onder meer het scenario voor De Witte, de eerste verfilming van het bekende boek van Ernest Claes. Naar verluidt nam ze ook de regie van die film in handen, maar daar krijgt ze geen erkenning voor. Officieel werd die geregisseerd door haar man.
In de jaren ’30 werden Edith Kiel en Jan Vanderheyden een begrip in Vlaanderen. Hoewel hun Vlaams gesproken volksfilms op weinig lof van filmrecensenten konden rekenen, waren ze enorm populair bij het publiek. In tijden van crisis had het volk behoefte aan luchtige, ontspannende komediefilms en Vanderheyden en Kiel speelden daar perfect op in.
Kiel had een groot aandeel in veel van de films van Jan Vanderheyden. Zowel in de scenario’s, de montage maar ook in de regie droeg ze meer dan haar steentje bij. Toch werd ze enkel vermeld als medewerkster of secretaresse. Het was in die periode immers niet vanzelfsprekend dat een vrouw een leidinggevende functie waarnam. Dat een Duitse vrouw de drijvende kracht achter de eerste Vlaamse klankfilms was, lag problematisch. Dat ze ongehuwd samenwoonde met Vanderheyden en een kind had uit een vroegere relatie, maakte het allicht niet eenvoudiger.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtten Kiel en Vanderheyden, die de Duitse filmpolitiek ondersteunde en later veroordeeld werd als collaborateur, naar Duitsland. In de jaren ’50 keerden ze terug naar Antwerpen en maakten ze opnieuw populaire volksfilms. Tot aan Vanderheydens dood in 1961.
