Shigeru Ban opent foto-expo over humanitair werk in rampgebieden

Hoog bezoek op Nieuw Zuid vanmorgen: niemand minder dan wereldberoemd en gelauwerd architect Shigeru Ban kwam er de werken aan zijn woonproject BAN opstarten. De architect werd onder meer bekroond met de prestigieuze Pritzker Prize, zeg maar de Nobelprijs voor de architectuur.

Tijdens zijn bezoek opende hij ook de gloednieuwe foto-expo over zijn liefdadigheidswerk in ramp- en conflictgebieden. De gratis expo loopt vanaf morgen, 25 november, tot en met 31 januari 2023.

Foto van Shigeru Ban bij opening van expo op Nieuw Zuid (Foto: ©frederikbeyens)
Shigeru Ban bij de opening van zijn expo op Nieuw Zuid (Foto: ©frederikbeyens)

Experimenten met papier en karton

Lang voordat ecologie en duurzaamheid een thema werden, deed Shigeru Ban al onderzoek naar recycleerbare bouwmaterialen die minder belastend zijn voor milieu en omgeving. Hij deed onder meer onderzoek naar bamboe als bouwmateriaal. Door zijn experimenten ondekte hij al in 1986 dat kartonnen buizen als bouwmateriaal veel steviger zijn dan gedacht, en in 1990 zetten hij zijn eerste – tijdelijke – gebouw uit karton.

In de jaren ’90 ontdekte hij dat zijn recycleerbare kartonnen structuren een groter nut konden hebben. Tijdens de burgeroorlog in Rwanda in 1994 zochten meer dan twee miljoen vluchtelingen een onderkomen in VN-kampen. Kampen die volgens Shigeru Ban op veel manieren tekortschoten en een grote impact hadden op de omgeving. Hij stelde daarom voor om kartonnen buizen te gebruiken om de shelters te bouwen. Dat bleek veel goedkoper dan het aluminium en plastic dat de VN ter beschikking stelde en de impact op het milieu was veel minder.

Shigeru Ban-expo op Nieuw Zuid (Foto: ©frederikbeyens)
Shigeru Ban-expo op Nieuw Zuid (Foto: ©frederikbeyens)

Oprichter van het Voluntary Architects Network

Het is in die periode dat Shigeru Ban zich heel erg bewust werd van zijn sociale plicht als architect. Hij stond mee aan de wieg van het Voluntary Architects Network, een ngo die slachtoffers in rampgebieden een menswaardig (tijdelijk) onderkomen wil bieden.

Met weinig tijd en nauwelijks budget slaagt Shigeru Ban erin om in noodgebieden resultaten te boeken die nauwelijks moeten onderdoen voor zijn bekendere grote projecten. In 1995 bouwde hij bijvoorbeeld 50 shelters van karton voor de slachtoffers van de verwoestende aardbeving in Kobe (Japan). Bovendien bouwde hij samen met zijn studenten op 5 weken tijd een kerk uit karton. De bedoeling was dat die 3 jaar dienst zou doen, maar ze zou uiteindelijk meer dan 10 jaar blijven staan. Toen werd ze afgebroken en in Taiwan, waar op dat moment ook een aardbeving lelijk had huisgehouden, weer opgebouwd.

In de jaren nadien bouwde Shigeru Ban shelters in onder meer Turkije, Sri Lanka, Haïti en China. Na de aardbeving in L’Aquila (2007) bouwde hij een tijdelijk auditorium in de Italiaanse stad. Ook na de doortocht van orkaan Katrina bouwde hij noodwoningen voor de Make it Right Foundation van Brad Pitt.

Al deze projecten en meer kan je ontdekken in de expo ‘Het werk van Shigeru Ban in rampgebieden’. De expo loopt tot eind januari in de tijdelijke exhibitieruimte in de Michel De Braeystraat 51b op Nieuw Zuid, Antwerpen. Je kan ze gratis bezoeken op vrijdag, zaterdag en zondag, telkens tussen 12u en 18u. Groepsbezoeken vanaf 6 personen zijn ook mogelijk buiten de uren, maar enkel op afspraak.